Masowe groby sprzed 6000 lat najstarszym znanym przykładem obchodów zwycięskiej bitwy?
15 września 2025, 06:12Zabijanie całych grup rodzinnych, masakry mieszkańców osad, masowe groby ofiar bitew czy egzekucji to znane z mezolitycznej i neolitycznej Europy ślady przemocy międzyludzkiej. Naukowcy z Hiszpanii (Universytet w Valladolid, Arkikus), Belgii (Vrije Universiteit Brussel), Francji (Uniwersytet Strasburski, Uniwersytet Aix-Marseille) oraz Wielkiej Brytanii (Uniwersytet Oksfordzki) poinformowali na łamach Science Advances o zidentyfikowaniu prawdopodobnie najstarszych znanych śladów obchodów zwycięstwa nad wrogami. Są one widoczne w dwóch masowych grobach sprzed ponad 6000 lat.
Iskierka nadziej dla lwów w NCAR. Niezwykły projekt ekologiczny zaczyna przynosić efekty
2 września 2025, 10:10Ludzie od tysiącleci zabijają duże drapieżniki. Wytępiliśmy wiele gatunków, przetrwanie innych jest zagrożone. Jednym z takich gatunków są lwy w północno-wschodnich regionach Republiki Środkowoafrykańskiej (NCAR). Od lat znajdują się na krawędzi zagłady. Od 2019 roku Wildlife Conservation Society (WCS) prowadzi monitoring lwów w tym regionie Afryki. Dotychczas rejestrowano tam wyłącznie obecność samców, co budziło obawy, że żadna z samic nie przeżyła, zatem populacji nie uda się uratować. Właśnie jednak pojawiła się iskierka nadziei.
Europejska misja kosmiczna wyśledziła dwa typy cząstek ze Słońca i dotarła do ich źródeł
1 września 2025, 13:00Solar Orbiter, misja Europejskiej Agencji Kosmicznej, wyróżniła dwa rodzaje wysokoenergetycznych cząstek wystrzeliwanych ze Słońca i wyśledziła źródła obu rodzajów. O ile oba typy były znane już wcześniej, teraz dzięki misji ESA wiemy, skąd się one biorą i jak powstają. W ten sposób dodatkowo poszerzyliśmy naszą wiedzę o Słońcu, największym akceleratorze cząstek w Układzie Słonecznym, który decyduje o tym, co dzieje się na Ziemi i wokół niej.
Endometrioza zmienia autonomiczny układ nerwowy
22 sierpnia 2025, 14:02Endometrioza postrzegana jest jako choroba ginekologiczna, jednak coraz więcej dowodów wskazuje, że dotyka ona całego organizmu i różnych jego funkcji. Dotychczas wykazano na przykład, że zwiększa ona ryzyko choroby niedokrwiennej serca, cukrzycy, raka jajnika, nadciśnienia tętniczego, reumatoidalnego zapalenia stawów czy stwardnienia rozsianego. Kobiety z endometriozą doświadczają też większego wzrostu ciśnienia krwi przy aktywności fizycznej. Teraz naukowcy z Pennsylvania State University, że endometrioza wpływa na reakcje autonomicznego układu nerwowego. I to w niespodziewany sposób.
Nowe badania podważają teorię o początkach nierówności w Europie
7 sierpnia 2025, 10:52Globalne nierówności, poziom dystrybucji dóbr i akumulacji kapitału, są częstym przedmiotem dyskusji. Wiele dziedzin nauki zajmuje się badaniem historii powstawania hierarchii i nierówności w ludzkich społecznościach. Szeroko obecnie akceptowana teoria mówi, że pojawienie się rolnictwa i związanego z tym osiadłego trybu życia było zapowiedzią nieuniknionych nierówności. A do ich powstania w szczególności przyczyniło się wynalezienie radła, które umożliwiało akumulację kapitału i przekazywanie go kolejnym pokoleniom.
Wirus grypy czy SARS-Cov-2 mogą rozbudzić uśpione komórki nowotworowe w płucach
5 sierpnia 2025, 08:14Naukowcy znaleźli pierwsze bezpośrednie dowody wskazujące, że wirusy dróg oddechowych, takie jak SARS-CoV-2 czy wirus grypy, mogą obudzić uśpione komórki raka piersi i doprowadzić do pojawienia się przerzutów. Wyniki przeprowadzonych na myszach badań znajdują poparcie w obserwacjach, z których wynika, że u osób chorujących na raka piersi częściej pojawiały się przerzuty i częściej osoby takie umierały, jeśli zaraziły się SARS-CoV-2. Z naszych badań wynika, że osoby, które chorowały na nowotwory, mogą odnieść korzyści z działań zapobiegających zarażeniem wirusami dróg oddechowych, np. poprzez szczepienie się i przedyskutowanie z lekarzem innych metod ochrony, mówi współautor badań, profesor Juli Aguirre-Ghiso z Albert Einstein College of Medicine.
Znaleźli Białego Jaguara, stolicę zbuntowanych Majów ukrywających się przed Hiszpanami?
1 sierpnia 2025, 14:25Archeolodzy sądzą, że odnaleźli zaginione miasto Sak-Bahlán – Biały Jaguar – w którym wolni Majowie żyli do końca XVII wieku, ukrywając się przed Hiszpanami. Sak-Bahlán było stolicą Lakandonów, majańskiej grupy etnicznej posługującej się własnym dialektem języka chol. Lakandonowie to najbardziej tradycyjna i izolowana grupa Majów. Biały Jaguar zaś to przedostatnia stolica Majów zdobyta przez Hiszpanów. Ostatnia, Nojpeten, zamieszkana przez Majów Itza w północnej Gwatemali, padła zaledwie 2 lata później.
U Lucy i jej gatunku występował olbrzymi dymorfizm płciowy w rozmiarach ciała
30 lipca 2025, 09:42U naszych najwcześniejszych przodków – Australopithecus afarensis (do tego gatunku należy słynna Lucy) i Australopithecus africanus – występowały olbrzymie różnice w rozmiarach ciała między płciami. Zdaniem autora badań, profesora Adama D. Gordona z University at Albany, tak wielkie różnice wskazują, że system społeczny tych gatunków był zdominowany przez silną konkurencję pomiędzy samcami, do doprowadziło do pojawienia się znacznego dymorfizmu płciowego w rozmiarach ciała.
Wykopaliska w Tower of London zdradzają burzliwą przeszłość królewskiej kaplicy
29 lipca 2025, 09:53Znajdująca się w Tower of London Królewska Kaplica pw. Świętego Piotr w Okowach to miejsce spoczynku wielu osób, które mieszkały i były wiezione w Tower. Są wśród nich trzy królowe – Anna Boleyn, Katarzyna Howard oraz Joanna Grey – a także dwóch katolickich świętych, Thomas More i John Fisher. Niedawno rozpoczęły się tam najważniejsze od 30 lat wykopaliska w Tower. Są one prowadzone w związku z przygotowaniami do zainstalowania w kaplicy windy.
Polka pomogła odnaleźć wrak japońskiego niszczyciela Teruzuki
25 lipca 2025, 13:51Nasza rodaczka, pochodząca z Gdańska kapitan Martyna Graban, i załoga okrętu badawczego Nautilus, na którym Graban jest I oficerem, odkryli wrak japońskiego niszczyciela Teruzuki (pol. Świecący Księżyc). Wrak został znaleziony na głębokości ponad 800 metrów u wybrzeży Guadalcanal, jednej z Wysp Salomona. Na jego ślad wpadł najpierw bezzałogowy nawodny pojazd DriX należący do University of New Hampshire, który prowadził zaawansowane mapowanie dna morskiego. Wtedy do akcji przystąpił E/V Nutilus, którego załoga, za pomocą zdalnie sterowanego pojazdu podwodnego, potwierdziła, że mamy do czynienia z wrakiem i go zidentyfikowała.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 8 9 …
